Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Taslak Yönetmeliği yayımlandı

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye’nin deniz yetki alanlarında kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerine dair önemli değişiklikler içeren yeni bir yönetmelik taslağını kamuoyunun görüşüne sundu. Yeni düzenlemeler, hizmet standartlarının yükseltilmesini, denetimlerin sıkılaştırılmasını ve hizmet sağlayıcılar arasında şeffaf bir ihale sürecinin yürütülmesini hedefliyor

Taslağa göre, bölgesel hizmet sahaları belirlenerek kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri ihaleler yoluyla özel sektöre devredilecek. Bu hizmetlerin verilebilmesi için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yetki alınması gerekecek. Ayrıca, işletmelerin bölgesel hizmet sahalarındaki faaliyetleri denetim altına alınarak, kamu yararı gözetilecek.

Kocaeli Bölge Liman Başkanlığı Bölgesel Hizmet Sahaları

Aliağa Bölge Liman Başkanlığı Bölgesel Hizmet Sahaları

Öne çıkan düzenlemeler

Yönetmelikte öne çıkan yenilikler arasında, kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin ayrı ayrı ihale edilmesi zorunluluğu yer alıyor. Bu kapsamda, aynı şirket hem kılavuzluk hem de römorkörcülük hizmeti veremeyecek. Böylece hizmetlerde rekabetin ve şeffaflığın artırılması amaçlanıyor.

Bir diğer önemli değişiklik ise deniz araçları ve personel ile ilgili yeni kriterler. Özellikle kılavuz kaptanların eğitimine ve yeterliliklerine dair sıkı düzenlemeler getirilerek, hizmet kalitesinin artırılması hedefleniyor. Ayrıca, römorkörlerin teknik kapasiteleri de yükseltilerek, deniz güvenliği ön planda tutulacak.

Denetim ve idari yaptırımlar artırılıyor

Yeni taslak, denetim mekanizmalarını da güçlendiriyor. Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti veren firmaların faaliyetleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile liman başkanlıkları tarafından düzenli olarak denetlenecek. Yönetmeliğe aykırı hareket eden firmalara ciddi idari para cezaları uygulanabilecek.

Özellikle, kılavuz kaptan veya römorkör yetersizliği gibi durumlarda hızlı müdahale imkânı tanınacak ve gerektiğinde geçici hizmet sağlayıcılar görevlendirilebilecek.

Sektör paydaşlarının görüşleri alınıyor

Yönetmelik taslağı, denizcilik sektörü paydaşlarının görüş ve önerilerine açık olarak yayımlandı. Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin ve uzmanların katkıları doğrultusunda son düzenlemeler yapılacak ve yürürlüğe girecek.

Deniz taşımacılığı ve liman hizmetlerinde kaliteyi artırmayı amaçlayan bu yönetmelik, Türkiye’nin denizcilik alanındaki rekabet gücünü daha da yukarıya taşıyacak bir adım olarak değerlendiriliyor.

Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Taslak Yönetmeliği ise şu şekilde:

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1– (1)Bu Yönetmelik; Türkiye deniz yetki alanlarında, suyollarında ve içsularda verilmekte olan kılavuzluk ve römorkörcülük ile palamar hizmetlerine ilişkin teknik gereklilikler, hizmet standartları, hizmeti verecek olan gerçek ve tüzel kişilere ilişkin şartlar, yasaklar ve yükümlülükler gibi usul ve esasları belirlemek ve gerekli ihale, yetkilendirme ve denetimleri yapmak amacıyla hazırlanmıştır.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, Türkiye’nin deniz yetki alanlarında, suyollarında ve iç sularda verilmekte olan kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerine ilişkin usul ve esasları kapsar.

(2) Askeri gemiler ve askeri tesisler bu Yönetmelik kapsamı dışındadır. Ancak yabancı bayraklı askeri gemilerin askeri olmayan kıyı tesislerine yanaşma ve ayrılmaları bu Yönetmelik kapsamındadır.

(3) İstanbul ve/veya Çanakkale Boğazlarından geçiş esnasında verilecek kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

(4) Yedek çekilen geminin liman tesislerine yanaşma ve kalkma operasyonları ile etap seyrindeki hizmetler hariç olmak üzere yedekli seyir işlemleri bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

Dayanak

MADDE 3– (1) Bu Yönetmelik, 14/4/1341 tarihli ve 618 sayılı Limanlar Kanununun ek 1 inci maddesine, 19/4/1926 tarihli ve 815 sayılı Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye (Kabotaj) ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı San’at ve Ticaret Hakkında Kanun, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un ilgili hükümlerine ve 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 478 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4– (1) Bu Yönetmelikte geçen,

1. Bakan: Ulaştırma ve Altyapı Bakanını,
2. Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
3. Bölgesel Hizmet Sahası: Sınırları ve hizmet koşulları İdare tarafından belirlenen kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet alanını,
4. Etap seyri: Körfez, koy, boğaz ve kanal gibi deniz trafiğinin yoğun olduğu dar ve riskli deniz alanlarında, seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliğini artırmak amacıyla kılavuz kaptan alma/verme noktası ile demirleme sahaları veya liman tesisi arasında kılavuz kaptanlı yapılan seyirleri,
5. Gemi: Adı, tonilatosu ve kullanma amacı ne olursa olsun denizde kürekten başka aletle seyredebilen her tekneyi,
6. İdare: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğünü,
7. İstekli: Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermek amacıyla ihalelere teklif veren gerçek veya tüzel kişileri ya da bunların oluşturdukları iş ortaklığını,
8. İşletici: Üzerinde ihale kalan ve Bakanlık ile sözleşme imzalayan kılavuzluk veya römorkörcülük hizmetlerinin işleticisini,
9. Kılavuz kaptan: 29/08/2024 tarihli ve 32647 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde belirtilen ve gemi kaptanının sorumluluğu esas olmak üzere, sahip olduğu kılavuz kaptan yeterliği ile geminin seyir ve manevrasına yönelik konularda gemi kaptanına danışmanlık yapan kişiyi,
10. Kılavuzluk hizmeti: Kılavuz kaptan tarafından bir geminin emniyetli bir şekilde limana veya suyollarına giriş veya çıkışını veya liman içinde ya da iç sularda emniyetli bir şekilde seyrini sağlamak amacıyla verilen danışmanlık hizmetini,
11. Liman başkanlığı: Ülkemizde mevzuat ile kurulmuş her bir bölge liman başkanlığı veya bağlısı liman başkanlığını,
12. Liman tesisi: 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında kıyılarda doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan alanlar üzerinde yapılabilen liman, kruvaziyer liman, yat limanı, yolcu terminali, rıhtım, iskele, yanaşma yeri, akaryakıt veya sıvılaştırılmış gaz boru hattı şamandırası veya platformu, şamandıralı tesisler, balık çiftlikleri, balıkçı barınakları, gemi geri dönüşüm tesisi, tersane, tekne imal ve çekek yeri gibi tesisler ile bunlara bitişik diğer daimi tüm kıyı tesislerini,
13. Liman tesisi işletmecisi: Liman tesisini işletme hakkı olan gerçek kişiler ile kamu veya özel hukuk tüzel kişilerini,
14. Palamar hizmeti: Bir geminin liman tesisine emniyetli şekilde yanaşması veya ayrılması amacıyla gemi halatlarının iskele, rıhtım ve benzeri üzerinde bulunan baba veya benzeri elemanlara volta/mola edilmesi hizmetini,
15. Pay: Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti verenlerin, kılavuzluk ve römorkörcülük ile bunlarla bağlantılı palamar ve yer değiştirme gibi hizmetlerden elde ettiği gelirlerden oluşan gayrisafi hasılattan ödenen payı,
16. Römorkör: Tonilato belgesinde cinsi römorkör olarak tarif edilmiş itme, çekme veya refakat amaçlı kullanılan makinalı gemileri,
17. Römorkörcülük hizmeti: Geminin manevralarına yardım sağlanarak limana, su yollarına emniyetli bir şekilde giriş veya çıkışını veya liman içinde, su yollarında ya da içsularda emniyetli bir şekilde seyrini sağlamak amacıyla römorkör vasıtasıyla verilen hizmeti,
18. Ortak girişim: İhaleye katılmak üzere birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşmayla oluşturulan iş ortaklığını,
19. Sözleşme: Bölgesel hizmet sahalarında ihale üzerinde kalan istekli ile yapılan işletme hakkı devir sözleşmesini,
20. Tekil liman tesisi: Mevki ve mesafeler itibarıyla bölgesel hizmet sahaları veya herhangi bir liman tesisi kümelenmesi ile ilgisi ve irtibatı bulunmayan liman tesislerini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

 Bölgesel Hizmet Sahaları ve İhaleye İlişkin Usul ve Esaslar

          Bölgesel hizmet sahaları

MADDE 5- (1) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetinin gerekleri, coğrafî şartlar, deniz trafiği yoğunluğu, uğrak yapan gemilerin tip, boyut ve tonajları, elleçlenen yük miktarı ve özellikleri, özel güvenlik bölgeleri ile hizmetlerin emniyetli, etkin ve sürekliliği ve sürdürülebilirliği gözetilerek belirlenen bölgesel hizmet sahaları Ek-1’de yer almaktadır.

(2) Bakanlık, bölgesel hizmet sahalarında verilecek kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerini yirmi yılı geçmemek üzere devredebilir. Bu devir, 618 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesinde belirtilen işletme hakkının verilmesi yöntemi kullanılarak ihale ile yapılır. İhale her bir bölgesel hizmet sahası ve hizmet için ayrı ayrı yapılır.

(3) Bir bölgesel hizmet sahasında kılavuzluk hizmetleri ve römorkörcülük hizmetleri aynı kişilere ihale edilmez. Bu kapsamda;

a) Bir sermaye şirketinin yüzde ellisinden fazlasına ortak olanların yüzde ellisinden fazlasına ortak olduğu sermaye şirketleri,

b) Anonim şirketlerin yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyeleri, murahhas müdür ve genel müdür ortakları ile limited şirketlerde müdürlük görevini yapan ortakların ortak olduğu sermaye şirketleri, iş ortaklıkları veya gerçek kişiler,

b) Gerçek kişi işleticilerin kişilerin ortak olduğu her türlü tüzel kişilik ve ortak girişim,

c) Şahıs şirketi ortağı olması halinde ortaklardan birinin kurduğu diğer şahıs şirketleri yahut yüzde ellisinden fazlasına ortak olmak kaydıyla sermaye şirketleri veya ortak olduğu iş ortaklıkları,

ç) İş ortaklığı şeklindeki ortak girişimlerde, ortak girişimin yüzde ellisinden fazlasını oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin, diğer bir ortak girişime yüzde elliden fazla olacak şekilde ortak olduğu ortak girişimler, sermaye şirketleri veya gerçek kişiler,

aynı kişi olarak kabul edilir.

(4) Bir işleticinin sözleşme imzalayarak göreve başladığı hizmet sahası içerisinde sonradan kurulan kıyı tesisi üçüncü bölüm hükümlerine tabi olmadıkça kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri aynı işletici tarafından verilir.

İhalenin ilanı

MADDE 6- (1) İhale, Bakanın onayı ile ulusal düzeyde yayımlanan ve Basın İlan Kurumu tarafından bildirilen listede yer alan tirajı en yüksek beş gazeteden en az birinde, bölgesel hizmet sahasının bulunduğu yerdeki yerel basın organlarında ve en az bir internet haber sitesinde ilan edilir. Gerekli görüldüğünde diğer yayın organlarında da duyurulabilir.

(2) Gazete ve internet sitesi ile yapılacak ilan ile ihale günü arasında bütün isteklilerin tekliflerini hazırlayabilmesi amacıyla en az 30 gün süre verilir.

(3) İhale ilanına ilişkin işlemler İdare tarafından Bakan onayı ile gerçekleştirilir.

(4) İhale ilanında;

a) İhale usulü,

b) Bölgesel hizmet sahasının kapsamı ile verilecek hizmetin niteliği,

c) Geçici teminat miktarı,

ç) İhaleye katılmak için ihale şartnamesinin ve belirlenecek diğer belgelerin satın alınmasının zorunluluğu,

d) Başvuru evraklarının teslim edileceği açık adres ve başvuru süresi,

e) İhalenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabi olmadığı ve Bakanlığın ihaleyi yapıp yapmamakta serbest olduğu,

f) Bakanlıkça gerekli görülen diğer hususlar,

yer alır.

(5) Bakanlıkça, başvuru süresi belirli bir tarihe kadar veya bilahare belirlenecek bir tarihe kadar uzatılabilir. Bu husus başvuru süresinin sona ermesinden önce Bakanlığın resmi internet sayfasında duyurulur.

İhale Şartnamesi

MADDE 7- (1) Bakanlık, bölgesel hizmet sahalarında istenen römorkör sayısı ve özelliklerini, kılavuz kaptan sayısı ve yeterliklerini, teknik ve idari kriterleri ihale şartnamesinde belirtir.

(2) İhale şartnamesinde;

1. İhalenin usulü, konusu, hizmetin yeri ve süresi,
2. Başvuru ve tekliflerin verileceği açık adres ve başvuru süresi,
3. İhaleye katılım şartları, istenilen belgelerin neler olduğu,
4. Kesin teminatın cinsi ve miktarı,
5. Ödeme koşulları,
6. İhalenin, Bakan tarafından onaylanmak suretiyle kesinleşeceği,
7. İhaleye katılmak için Bakanlık tarafından belirlenecek geçici teminatın miktarı ile nitelikleri,
8. İhale konusu hizmete ilişkin römorkör sayısı ve özellikleri veya kılavuz kaptan sayısı ve yeterlikleri gibi asgari her türlü teknik ve idari gereklilikler,
9. İhale üzerinde kalan tarafından sözleşme imzalanmaması, Bakanlıkça belirlenecek miktarda kesin teminat verilmemesi veya diğer yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde geçici teminatın irat kaydedileceği,
10. İhaleye katılamayacak olanlar,
11. Gerekli görülen diğer hususlar,

yer alır.

(3) İlan yayımlandıktan sonra şartname ve eklerinde esasa ilişkin olan ve ihalenin geçerliliğini etkileyen hususlarda değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilan olunur. Esasa ilişkin olmayan ve ihale sürecini etkilemeyen değişiklikler, ihale belgelerini alanlara bildirilir.

İhale Oluru

MADDE 8- (1) İhaleye çıkılması için İdare tarafından Bakanlık Makamından “İhale Olur”u alınır. İhale Oluru ekinde, ilan metni, ihale şartnamesi ve varsa ekleri yer alır.

İhale işlem dosyası

MADDE 9- (1) İhalesi yapılacak her iş için bir işlem dosyası düzenlenir. Bu dosyada Bakanlık Makamından alınan “İhale Oluru”, ilan metni veya sureti, idari ve teknik şartname, sözleşme, istekliler tarafından sunulan başvurular veya teklifler ve diğer belgeler bulunur.

İhaleye başvuru

MADDE 10– (1) İhaleye başvuru için aşağıdaki belgeler istenir:

1. Tüzel kişi veya şahıs şirketi olması hâlinde, Ticaret Sicil Gazetesi örneği ve şirket esas sözleşmesi, teklif vermeye yetkili olduğuna dair noter onaylı imza sirküleri/sicil tasdiknamesi veya vekaletname,
2. Gerçek kişi olması halinde Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetini gösterir belge,
3. Kamu tüzel kişilerinden olması halinde temsile yetkili kişileri gösteren usulüne uygun alınmış belgeler,
4. Vergi veya sigorta prim borcu olmadığına dair belge,
5. Geçici teminat,
6. Şartnamelerde istenecek diğer belgeler.

(2) İhalelere ortak girişim olarak iş ortaklığı şeklinde katılım sağlanabilecek olup konsorsiyum şeklinde katılım sağlanamaz. İş ortaklığı üyeleri hak ve sorumlulukları ile ihale konusu işin tümünü birlikte yapmak üzere ortaklık yaparlar. İş ortaklığı yapan ortak girişimden başvuru belgelerinde iş ortaklığına dair anlaşma istenir. İhalenin iş ortaklığı üzerinde kalması halinde sözleşme imzalanmadan önce noter tasdikli iş ortaklığı sözleşmesinin verilmesi gerekir. İş ortaklığını oluşturan gerçek veya tüzel kişiler hizmetin yerine getirilmesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu olup bu husus iş ortaklığı anlaşma ve sözleşmelerinde yer almalıdır.

(3) Kılavuzluk hizmeti işletme hakkının verilmesi ihalesine katılacak istekliler, ihaleye başvuru için o bölgesel hizmet sahası için belirlenen asgari sayıda kılavuz kaptan sayısının en az %20’si kadar bölge yeterliliğine sahip kılavuz kaptan bulundurduğunu iş sözleşmesi, SGK kaydı veya ihale istekli üstüne kaldığı takdirde kılavuz kaptanın bu isteklide çalışacağına dair noter onaylı taahhütname ibraz eder. Belirlenen bu sayılar, küsuratlı olması halinde bir üst tam sayıya tamamlanır. Gerçek kişi istekliler, şahıs şirketi ortakları, limited şirketlerde müdürlük görevini yürüten ortaklar, anonim şirketlerin yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyeleri, murahhas müdür ve genel müdür ortakları, ortak girişimlerin ise gerçek kişi ortakları ve tüzel kişi ortaklarının yukarıda sayılan unvanları taşıyan gerçek kişi ortaklarının, kılavuz kaptan olarak bildirilmesi durumunda, iş bu belgeler istenmez. Bölgesel ehliyetli bir kılavuz kaptan birden fazla istekliye taahhütname verebilir. Ancak, ihale başvuru aşamasında beyan edilen kılavuz kaptanlar, ihale isteklinin üzerinde kalması halinde bir başka ihaleye başvuruda beyan edilemez.

Bir bölgesel hizmet sahası içinde bulunan herhangi bir kıyı tesisine yönelik yeterlik belgesi bulunan kılavuz kaptan, o bölgesel hizmet sahası için bölge yeterlikli sayılır.

(4) Römorkörcülük hizmeti işletme hakkının verilmesi ihalesine katılacak istekliler, o bölgesel hizmet sahası için belirlenen asgari sayıda römorkör sayısının yarısı ile palamar botu sayısının en az yarısının mülkiyetinde bulundurduğuna dair belgeleri veya bu gemilerin süresi 5 yıldan az olmamak üzere yapılan kira sözleşmelerini ve  ihalenin üzerine kalması halinde kalan römorkör ve palamar botlarını sözleşme imzalanmadan önce süresi 5 yıldan az olmamak üzere yapılan kira sözleşmesiyle sağlayacağına veya mülkiyetinde bulunduracağına dair noter onaylı bir taahhütname sunmak zorundadır. Belirlenen bu sayılar, küsuratlı olması halinde bir üst tam sayıya tamamlanır. İhale başvuru aşamasında bu fıkraya göre beyan edilen römorkörler, ihale isteklinin üzerinde kalması halinde bir başka ihaleye başvuruda beyan edilemez.

(5) Bir bölgesel hizmet sahasında kılavuzluk veya römorkörcülük hizmetlerinden birinin ihalesi üstünde kalan istekli ve 5 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca aynı kişi olarak kabul edilenler, aynı bölgesel hizmet sahasındaki diğer hizmet için yapılacak ihaleye başvuramaz.

Teminat

MADDE 11 – (1)Bakanlık tarafından ilan edilen ihaleye katılım için isteklilerden ihale ilanında belirtilen tutar kadar geçici teminat alınır. Geçici teminat Türk Lirası cinsinden, kesin teminat ise ABD Doları olarak sunulur.

(2) Geçici teminat miktarı, ihaleye çıkılan bölgesel hizmet sahasında ihale edilen hizmetten elde edilen ve ihale ilan tarihinden bir önceki takvim yılının gayrisafi hâsılatının %3’ü oranında, kesin teminat miktarı ise bu hasılatın %6’sı oranında olacak şekilde belirlenir. Yeni bölgesel hizmet sahası kurulması halinde teminata esas değer, benzer özelliklere sahip hizmet sahalarındaki gemi hareketlerine bağlı hizmet gelirleri hesaplanarak emsal değer yoluyla İdare tarafından belirlenir.  

(3) Teminat mektupları dışındaki teminatlar ihale komisyonlarınca teslim alınamaz. Bunların muhasebe birimine yatırılması zorunludur.

(4) İhale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine ait geçici teminat mektupları ihaleden sonra muhasebe birimine teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen iade edilir.

(5) Üzerinde ihale kalan isteklinin, ihale şartnamesinde belirtilen tutar kadar kesin teminatı nakit olarak verecekse muhasebe birimine yatırması diğer hallerde İdareye tevdi etmesi gerekir. Kesin teminat yatırılması ya da tevdi edilmesi ve istekli ile sözleşme yapılmasını müteakip ihale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine ait geçici teminat iade edilir.

(6) Geçici teminatın iadesi, istekliye veya yetkili temsilcisine imza karşılığı elden teslim edilmek suretiyle yapılır. Ancak, Bakanlığa dilekçe verilmek koşuluyla ilgili banka şubesine de iadesi yapılabilir.

(7) İşletici, sözleşme süresi boyunca hizmetleri aksatmadan vermek zorundadır. Mücbir sebepler dışında, süresinden önce sözleşmenin işletici tarafından feshi durumunda kesin teminat Hazineye irat kaydedilir.

(8) Teminat olarak,

a) Geçici teminat için tedavüldeki Türk lirası,

b) Kesin teminat için ABD doları,

c) Bankalar veya katılım bankaları tarafından verilen teminat mektupları,

ç) Bakanlıkça belirlenecek diğer teminatlar,

kabul edilir.

İhale komisyonunun teşkili ve çalışma usul ve esasları

MADDE 12– (1) İhale komisyonun asil ve yedek üyeleri, Bakan tarafından İhale olurunda belirlenir.

(2) Asil üyelerden birinin izin, rapor, görevlendirme, ücretsiz izin nedenleriyle toplantıya katılamaması veya tayin, ölüm, istifa, Bakanlıkta başka bir göreve atanma veya görevden alınma nedenleriyle görevden ayrılması durumlarında, yerlerine yedek üyeler görev yapar.

(3) Komisyon, üye tamsayısı ile toplanır ve salt çoğunlukla karar verir. Kararda çekimser kalınamaz. Karara muhalefet eden üye karşı oy gerekçesini kararın altına yazarak imzalar. Komisyon toplantıları ve teklif sahipleri ile yapılan her görüşme komisyon tarafından tutanakla tespit edilir. Tutanaklar komisyon üyeleri ve hazır bulunan teklif sahipleri tarafından imzalanır. Bu tutanaklar ve komisyon kararları ihale işlem dosyasında saklanır.

(4) Komisyonun sekretarya hizmetlerini İdare yürütür.

(5) İhale komisyonunda yer almamakla birlikte yapılan işlerde yardımcı olmak üzere çalışmalarda diğer memurlar da yer alabilir.

İhale usulü                     

MADDE 13- (1) Bölgesel hizmet sahalarında kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinde işletme hakkının devrine ilişkin ihaleler, 618 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinde yer alan artırmaya esas pay oranları üzerinden, aynı maddede belirtilen pazarlık usulü ile yapılır ve açık artırma suretiyle sonuçlandırılır.

(2) İhale başvuru dokümanları ile teklif ayrı ayrı kapalı zarflar içinde bir dosyaya konularak üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret ünvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi ihaleye ait olduğu ve Bakanlığın açık adresi yazılarak ihale dokümanında belirtilen saate kadar, imzalı ve kaşeli olarak İdareye teslim edilir. Tekliflerin hazırlanması ve sunulmasına ilişkin esaslar İdare tarafından belirlenir ve ihale dokümanında belirtilir.

(3) Komisyonca yapılan değerlendirme ve işlemler sonucunda ihale için başvuru şartlarını taşıyan istekliler pazarlık görüşmeleri için davet edilir.

(4) İsteklinin yazılı olarak davet tarihi ve saatinde ihale komisyonuna sunmuş olduğu teklif üzerinden pazarlık görüşmelerine başlanır ve isteklinin son teklifi tutanak altına alınarak ihale komisyonu ve istekli tarafından imzalanır.

(5) Pazarlık görüşmesini müteakiben komisyonca belirtilen gün ve saatte açık artırma aşamasına geçilir.

(6) Açık artırmaya pazarlık aşamasında en yüksek teklifi verenin teklifi üzerinden başlanır ve pazarlık oturumunda yapılan sıralamaya göre isteklilerin ihale komisyonu önünde tekliflerini sözlü olarak belirtmeleri suretiyle yapılır. 

(7) Açık artırma aşamasında verilecek tekliflerde asgari artırılabilecek oran aralığı en fazla %1 olacak şekilde komisyonca belirlenir. Teklif sahipleri yalnızca bu aralıkta veya katları şeklinde artırımda bulunabilir.

(8) Açık artırma süresi komisyonca belirlenir, komisyon bu süreyi yarısına kadar uzatabilir.

(9) İhale, geçerli ve en yüksek payı teklif eden isteklinin üzerinde bırakılarak ihale komisyonu tarafından tutanak altına alınır. Pazarlık aşamasında en yüksek teklifi veren istekli, açık artırmaya katılmasa dahi teklifi ile bağlıdır.

İhale sonucunun karara bağlanması

MADDE 14- (1) İhale komisyonu tarafından ihalede gerekli şartları yerine getiren isteklilerin teklifleri incelenerek aşağıdaki kararlardan biri verilir:

a) İhalenin yapıldığı ve ihale yetkilisinin onayına kaldığı.

b) İhaleye başka bir gün devam edileceği.

c) İhalenin yapılmadığı veya iptal edildiği.

(2) Birinci fıkra uyarınca verilen karar ve gerekçesi komisyon başkan ve üyeleri tarafından imzalanır.

(3) Komisyonun ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin ihale kararı ile gerekçesi İdare tarafından gizlilik kaydıyla bir Olur ekinde Bakanın onayına sunulur. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi, ihalenin üzerinde kaldığı istekli ve gerekçesi, ihale yapılmamış veya iptal edilmişse nedenleri belirtilir. İhale kararı Bakan tarafından onaylanmak suretiyle kesinlik kazanır.

(4) İhale üzerinde kalan isteklinin sonradan gerekli şartları taşımadığı anlaşılırsa yahut sözleşme imzalanmazsa ihale en yüksek ikinci teklifi veren istekli üzerinde bırakılır. İki isteklinin de gerekli şartları taşımadığının anlaşılması durumunda ihale iptal edilir.

Sözleşme

MADDE 15- (1) İhale sonuçlarının onaylanmasından sonra en fazla altı ay olacak şekilde süre belirtilmek suretiyle sözleşme imzalanması hususunda ihale üzerinde kalan istekliye yazılı bildirimde bulunulur. Sözleşme ihale yetkilisi ile işletici tarafından imzalanır. Üzerinde ihale kalan isteklinin ortak girişim olması halinde, sözleşmeler ortak girişimin bütün ortakları tarafından imzalanır. İhale dokümanında aksi belirtilmedikçe sözleşmelerin notere tescili ve onaylattırılması zorunlu değildir.

(2) Üzerinde ihale kalan istekli tarafından talep edilmesi ve Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere 1 aya kadar ek süre verilebilir. Bakanlıktan kaynaklanan sebeplerle, verilen süre içerisinde sözleşmenin imzalanamaması durumunda, birden fazla ek süre verilebilir. Bu süre toplamda 3 ayı geçemez.

(3) Bakanlık tarafından verilen süre içerisinde ihale üzerinde kalan istekli tarafından istenilen kesin teminatın verilmemesi, diğer yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya sözleşme imzalanmaması halinde alınan teminatlar hazineye irat kaydedilir ve ekonomik olarak en avantajlı ikinci teklif sahibine aynı usul uygulanır.

Tebligat

MADDE 16– (1) İdarece, ihale veya akdedilen sözleşmeye ilişkin bildirimler; alma haberli taahhütlü mektup, APS veya kayıtlı elektronik posta (KEP) sistemi ile yapılır.

(2) Teklif sahipleri tarafından Bakanlığa yapılan bildirimler birinci fıkrada sayılan yöntemle yapılır.

(3) Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde yapılacak tebliğler hakkında Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.

Sözleşmenin devri

MADDE 17- (1) İhale üzerine kalan istekli ile yapılan sözleşme hiçbir surette devredilemez.

(2) İşletici, alt işletici kullanarak söz konusu hizmetleri yerine getiremez.

İşleticinin hisse yapısı, hisselerinin devri ve yöneticilerinde değişiklik

MADDE 18 – (1) İşleticinin, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 940 ıncı maddesi ve 815 sayılı Kanun hükümlerinde belirtilen şartları hizmet verdiği sürece koruması zorunludur.

(2) İşleticinin, ortaklık yapısında, hisse yapısında ve yönetmeye yetkili olanlarda meydana gelen değişiklikler için Bakanlıktan onay alınması gerekir. Bu onay alınmaksızın değişiklik yapılması halinde sözleşmede belirtilen yaptırımlar uygulanır. İşleticinin söz konusu değişiklikler neticesinde birinci fıkrada belirtilen şartları kaybetmiş olması halinde kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti vermesine izin verilmez. Bakanlık tarafından verilen en fazla altı aylık sürede uyum sağlamaması halinde sözleşmesi feshedilir. Bu sürede Bakanlık tarafından ilgili tesiste kılavuzluk veya römorkörcülük hizmetinin devamı için geçici düzenlemeler yapılabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Liman Tesisleri Tarafından Verilen Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri

Genel Esaslar

MADDE 19 – (1) İdarece düzenlenen izin kapsamında;

a)8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında liman tesisi işleten teşebbüsler dahil olmak üzere kamu kurum ve kuruluşları,

b) Liman tesisi işletme hakkının devrine ilişkin sözleşmelerinde veya yap-işlet-devret sözleşmelerinde hüküm bulunması şartıyla, 4046 sayılı Kanun kapsamında işletme hakkı devri/verilmesi yöntemiyle özelleştirilen liman tesisleri ile 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında işletilen liman tesisleri,

c) Mevki ve mesafeler itibarıyla bölgesel hizmet sahaları veya herhangi bir liman tesisi kümelenmesi ile ilgisi ve irtibatı bulunmayan tekil liman tesisleri, kazanılmış hak oluşturmayacak şekilde,

 işlettikleri liman tesisine yönelik kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerini kendileri verebilirler.

(2) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti verilmesine ilişkin asgari kriterler, her bir liman tesisi için; liman tesisinin fiziki yapısı, bölgenin meteorolojik ve oşinografik koşulları, tesise gelen gemi sayısı, cinsi veya tonajı gibi faktörler gözetilerek İdare tarafından belirlenir.

(3) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetinde kullanılan gemi ve deniz araçlarının 6102 sayılı Kanunun 940 ıncı maddesinde yer alan Türk gemisi olma şartlarını taşıması ve bu hizmetlerde çalışan personelin tamamının Türk vatandaşı olması ve hizmetlerin 815 sayılı Kanun hükümlerine uygun olması zorunludur.

(4) Liman tesisi işletmecilerinin kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerini; her ikisini birden veya sadece birini, herhangi bir sebeple bizzat yürütmemeleri veya yürütememeleri halinde İdareden onay alarak hizmet alımı suretiyle yürütmeleri mümkündür.

(5) Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen liman tesisleri, liman tesisinin içinde bulunduğu bölgesel hizmet sahasında, kılavuzluk veya römorkörcülük hizmetinin de işleticisi olması halinde yahut hizmetleri bu sahada hizmet veren bir işleticiden veya işleticilerden alması halinde ilgili liman tesisi için belirlenen asgari kriterlerinin ayrıca sağlanması gerekir. Ancak böyle bir durumda İdare, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinin verileceği bölgesel hizmet sahası ve ilgili liman tesisinin alanından oluşan toplam alandaki ihtiyacı gözeterek ilgili liman tesisinde verilecek ilgili hizmetin asgari kriterlerini azaltabilir.

(6) Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen liman tesislerinin çevresinde zaman içinde liman kümelenmesi oluşması ve İdare tarafından bölgesel hizmet sahası olarak ilan edilmesi halinde; kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin yürütülmesi, bu Yönetmeliğin ikinci bölüm hükümlerine tabi olur.

(7) Bu maddede belirtilen liman tesis işletmecilerinin hizmet verme yetkisi, sadece 18/11/2022 tarihli ve 32017 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kıyı Tesisi İşletme İzni ve Kıyı Tesisi İşletmecileri Hakkında Yönetmelik kapsamında kıyı tesisi izni aldığı sınırlar içinde geçerlidir. Bu tesisler, etap seyri, kılavuzlu demir atma/alma ve iki nokta arasındaki seyre ilişkin hizmetleri veremezler.

Hizmet izin belgesi

MADDE 20- (1) 19 uncu maddede belirtilen liman tesis işletmecileri kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerini şekli İdarece belirlenen hizmet izin belgesi kapsamında yürütür.

(2) Liman tesis işletmecileri hizmet izin belgesine ilişkin başvurularını İdareye yapar. Başvuruda aşağıdaki belgeler aranır.

1. 19 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan liman tesisi işletmecilerini temsile yetkili kişileri gösteren usulüne uygun alınmış belgeler,
2. 19 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan liman tesis işletmecilerinin kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verme yetkisini tevsik eden belgeler,
3. 19 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde belirtilen liman tesis işletmecilerinin ticaret sicil tasdiknamesi, ortaklık ve hisse yapısını gösteren belgeler ile temsil yetkisine sahip şahısların isim listesi,
4. Belirtilen şartları kabul ettiklerini beyan eden örneği Ek-2’de yer alan noter onaylı taahhütname, ile taahhütnamede belirtilen tüm şartları sağladığını veya sağlayacağını gösterir belgeler,
5. Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerinde kullanılacak gemi ve deniz araçlarının 6102 sayılı Kanunun 940 ıncı maddesinde yer alan Türk gemisi olma şartlarını taşıdığına dair belgeler ile gemi sicil kayıtları,
6. Çalışacak personelin vatandaşlık belgeleri ile hizmeti verecek kuruluşun personeli olduğuna dair sosyal güvenlik kayıtları,
7. Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerinde kullanılacak araç, gereç ve teçhizatın listesi ile temin belgeleri,
8. Kılavuzluk hizmeti için kılavuz kaptanların yeterlik belgeleri,
9. 19 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bendinde belirtilen liman tesislerinden banka teminat mektubu,
10. İdare tarafından gerekli görülen diğer belgeler.

(3) Liman tesislerinin kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerini hizmet alımı suretiyle yürütmeleri halinde hizmet alımı yapılacak kişilerin, 6102 sayılı Kanunun 940 ıncı maddesinde yer alan şartlara uygunluğuna dair belgeler ile birlikte bu kişiler ile yapılan ve verilecek hizmetin ana unsurlarını ihtiva eden sözleşmenin de sunulması gerekir. Hizmet alımı yapılması halinde dahi, hizmet alan liman tesis işletmecisinin kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin verilmesine ilişkin yükümlülük ve sorumluğu devam eder.  

(4) Hizmet izin belgesi için başvuranlar, taahhütnamede yer alan kılavuz kaptan, kılavuz botu veya römorköre ilişkin şartların en az %60’ını karşılamak zorundadır. Küsuratlar tam sayıya tamamlanır. Kalan kısmın İdare tarafından belirlenen sürede karşılanacağının taahhütnamede belirtilmesi gerekir. Bu süre, 1 yılı geçmemek üzere, ilgili liman tesisinin başvurudan önce İdareye sunduğu gerekli yatırım ve tedariklerin termin planları bakımından makul ve gerçekçi gerçekleştirme süreleri dikkate alınarak belirlenir.

(5) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmet izin belgesi almak için başvuranlardan, gerekli şartları yerine getirdiği tespit edilen tesislere hizmet izin belgesi düzenlenir.

Taahhütname

MADDE 21- (1) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet izin belgesi talep edenler, bu Yönetmeliğin Ek-2’sinde yer alan taahhütnameyi imzalar.

(2) Taahhütnamenin boşluk bırakılan kısımları İdare tarafından 19 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen koşullar göz önünde bulundurularak her liman tesisinin kendi özelliklerine göre belirlenir. Hizmet izninin kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinden biri için düzenlenmesi halinde izin düzenlenmeyen hizmete ilişkin ibareler kaldırılır. Liman tesis işletmecileri, tesisleri için hazırlanan taahhütnamelerini başvurudan önce İdareden temin eder.

(3) Liman tesisinde 19 uncu maddenin ikinci fıkrasında yer alan asgari kriterlerin belirlenmesine esas unsurların değişmesi halinde asgari kriterlerde değişiklik yapılabilir.  Bu durumda İdare daha önce almış olduğu taahhütnameye ilave şartlar içeren yeni bir taahhütname talep eder. Söz konusu liman tesis işletmecileri, talep edilen şartları 1 yıldan fazla olmamak üzere İdarenin belirlediği süre içerisinde sağlayacağını belirtir yeni taahhütnameyi İdareye sunar. İdare, uyulması istenilen yeni taahhütname şartlarını sağlama bakımından gerekli yatırım ve tedariklerin termin planları bakımından makul ve gerçekçi gerçekleştirme sürelerini de dikkate alarak bu süreyi uzatabilir.

Teminat

MADDE 22 – (1) İdare, 19 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bendi kapsamında bulunan liman tesisi işletmecilerinden, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmet izni başvurularında, süresiz ve koşulsuz bir banka teminat mektubu talep eder.

(2) Teminat miktarı kılavuzluk ve römorkörcülük için ayrı ayrı ve ABD doları olmak üzere ilgili liman tesisinin kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinden elde edilen bir önceki takvim yılına ait gayrisafi hâsılatın %6’sı olarak belirlenir. Yeni liman tesislerinin kurulması halinde teminata esas değer, benzer özelliklere sahip diğer liman tesislerindeki gemi hareketlerine bağlı hizmet gelirleri hesaplanarak emsal değer yoluyla İdare tarafından belirlenir.

(3) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmet izni alamayan veya hizmet izni sona erenlerin banka teminat mektubu, İdareye kesinleşmiş borcunun bulunmaması halinde tamamen, kesinleşmiş borcunun olması halinde ise ilgili borçlar düşülerek iade edilir. Ancak 27 nci maddenin ikinci fıkrasının (ç) ve (d) bentleri uyarınca hizmet izin belgesinin iptal edilmesi halinde teminatları iade edilmez ve hazineye irat kaydedilir.

İznin, hisselerin ve liman tesisi işletme hakkının devri

MADDE 23 – (1) İdarece verilen hizmet izin belgesi hiçbir surette devredilemez.

(2)  Liman tesisi işletmecisinin hizmetleri bizzat vermesi halinde bu işletmecinin, hizmet alımı yapılmış olması halinde tesis adına hizmet verenlerin ortaklık yapısında, hisse yapısında ve yönetime yetkili olanlarda meydana gelen değişiklikler için İdareden onay alması gerekir. Yapılan değişiklik sonucunda 6102 sayılı Kanunun 940 ıncı maddesinde belirtilen şartları kaybedilmiş olması halinde bu kişilerin kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermesine izin verilmez. Bu durumda belirtilen şartları tekrar sağlaması için İdare tarafından üç ay süre verilir. Bu süreçte İdare tarafından ilgili tesiste kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinin devamı için geçici düzenlemeler yapılabilir.

(3) Liman tesisi işletme hakkının devri halinde, devralan yeni işletmecinin, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmet izin başvurusu devirden itibaren altı ay içerisinde İdareye yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yasaklar, Yükümlülükler ve Denetim

Yasaklar ve yükümlülükler

MADDE 24 – (1) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler hizmetin ifasında İdareye karşı sorumludur.

(2) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, 618 sayılı Kanun, bu Yönetmelik, ilgili diğer mevzuat hükümleri ve alt düzenleyici işlemler ile taahhütname veya sözleşmede belirlenen şartlara uygun olarak mücbir sebep halleri olmadıkça 7 gün 24 saat esasına göre kamu yararı ve sorumluluğuyla yürütülür.

(3) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler, görev yapmakta oldukları deniz alanlarında İdarenin veya ilgili liman başkanlığının talimatları doğrultusunda; can kurtarmaya yönelik arama-kurtarma, deniz kirliliği, yangın, kurtarma-yardım gibi acil durumlarda gerekli müdahaleyi yapmak ve kamu yararına İdare adına görev almak zorundadır.

(4) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler; hizmetlerin ifası esnasında seyir, can, mal ve çevre emniyetine veya güvenliğine yönelik risk oluşturan hususları, deniz kazalarını ve denizde meydana gelebilecek kirlilikle ilgili tespit ve uygunsuzlukları derhal sözlü olarak ve sonrasında da 24 saat içerisinde yazılı olarak ilgili liman başkanlığına bildirip verilen talimata uygun hareket etmek zorundadır.

(5) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetinin bağımsızlık ve tarafsızlık ilkesi gözetilerek emniyet ve güvenlik odaklı ve ayrımcılık yapılmadan yürütülmesi esastır. Bu hizmetleri verenler, haksız rekabet ve hukuka aykırı çıkar sağlayacak tutum ve davranışta bulunamaz.

(6) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler; hastalık, ölüm, istifa, doğal afet gibi mücbir sebeplere bağlı kılavuz kaptan yetersizliğinden veya deniz araçlarından kaynaklı beklenmedik teknik bir aksaklıktan dolayı geçici olarak hizmet veremeyecek duruma gelmeleri halinde bu durumu derhal İdareye bildirir.

(7) Bir kılavuz kaptan, sadece yapmış olduğu iş akdi gereğince bünyesinde bulunduğu teşkilatın/hizmet verenin yetkili olduğu yerde kılavuzluk hizmeti verebilir. Bir kılavuz kaptanın acil ve mücbir hallerde aynı anda farklı bir yerde kılavuzluk hizmeti verebilmesi veya görev başı eğitimi yapabilmesi İdarenin onayına tabidir. Kılavuz kaptanın bu fıkra hükümlerine aykırı olarak bir başka bölgede kılavuz kaptanlık yapmasından bünyesinde görev yaptığı işletmeci veya tesis işleticisi sorumludur.

(8) Liman başkanlıklarınca yanaşmasına veya ayrılmasına izin verilmeyen gemilere ve İdarenin gemi yanaşması/ayrılmasını uygun görmediği liman tesislerine kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti verilmez.

(9) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler, vermiş oldukları hizmetlere yönelik olarak gemi hareketleri, kılavuz kaptan, gemi ve liman tesisi ile yanaşma/ayrılma manevralarına ilişkin bilgileri, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük ve bunlarla bağlantılı olabilecek shifting, palamar, etap seyri, refakat, deneme seyri, demirleme, stand by bekleme gibi hizmetler karşılığı elde edilen ücretler ve bu ücretler karşılığı ödenmesi gereken pay bildirimlerini ve benzeri tüm bilgileri eksiksiz olarak hizmetin tamamlanmasını takip eden en geç 48 saat içerisinde İdarenin hazırlamış olduğu bilgi sistemine girerler.

(10) Kılavuzluk hizmeti verenler yetkili oldukları bölgesel hizmet sahalarında, İdarenin uygun gördüğü sayıdaki kılavuz kaptan adayına Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde belirtilen sürelerde görev başı eğitimi yaptırmak zorundadır.

(11) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler, gayrisafi hasılatlarının ve bu hasılat üzerinden ödenmesi gereken payların tam ve doğru bir şekilde tespiti amacıyla, yeminli mali müşavir tarafından hazırlanmış özel amaçlı tasdik raporunu, en geç sonraki yılın şubat ayı sonuna kadar Döner Sermaye İşletmesi Daire Başkanlığına ibraz eder. Kamu kurum ve kuruluşları bu fıkra hükmünden muaftır.

(12) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler, 618 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinde belirlenen veya aynı madde uyarınca yapılan ihale sonucunda belirlenen oranlardaki payı, en geç hizmetin verildiği ayı takip eden ayın on beşine kadar Döner Sermaye İşletmesi muhasebe birimi hesabına yatırır.

(13) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler, ilgili mevzuatı uyarınca kendi tarifelerini belirleme yetkileri yoksa Bakanlıkça belirlenen tarifeye uymak zorundadır.  Bu tarifeden daha az ücret alınması halinde veya verilen hizmetlerden ücret alınmasa dahi ödenecek pay, ücret tarifesi üzerinden hesaplanarak ödenir.

(14) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenlerin hizmet vermekte olduğu gemi ilgilileri veya liman tesisi ile yapmış olduğu herhangi bir sözleşme, hizmet verenin İdareye karşı olan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.

(15) Kılavuzluk hizmeti verenler, kılavuz kaptanların ve kılavuzluk hizmetlerinde görev yapan diğer personelin emniyeti, eğitimi ve iaşe ve ibatesi ile kılavuz botlarının, diğer araç gereçlerin ve istasyonlarının gereklilikleri gibi hususlarda İdarece düzenlenen Yönergelere uygun hareket eder.

(16) Kılavuzluk hizmeti verenler, ilgili bölgede hizmet verebilecek yapıya sahip en az 12 metre boyunda, açık düz güverteli, kılavuz kaptanları her türlü deniz şartlarında hizmet verilecek gemiye ulaştırabilecek, yüksek manevra kabiliyetli, kılavuz botlarına yönelik mevzuata uygun kılavuz botu temin etmek ve her an çalışır durumda bulundurmak zorundadır.

(17) Kılavuzluk hizmeti verenler, kılavuz kaptanların Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği uyarınca sahip olması gereken belge veya yeterliklerin geçerliliğini takip etmekle yükümlüdür. Kılavuzluk hizmetinde görev alan gözcü/muhaberecinin en az Tahditli Telsiz Operatörü (ROC) yeterlik belgesine sahip olması gerekir.

(18) Römorkörcülük hizmetinde kullanılan römorkörlerin ilgili mevzuatına uygun, İdareden onaylı ve son beş yıl içinde alınmış çeki gücü testi (bollard pull) sertifikası bulunması, manevra yeteneği yüksek, liman römorkörü özelliklerine sahip, yangın söndürme donanımlı olması, tekne ve makine sigortası ile birlikte İdarece kabul edilen P&I sigortasına sahip olması ve taahhütnamede veya sözleşmede belirtilen çeki güçlerinde olması gerekir. Zaman içinde römorkörlerin çeki güçlerinde tespit edilen %10 çeki gücü kaybı kabul edilebilir.

(19) Römorkörcülük hizmeti verenlerin, ilgili bölgede hizmet vermeye uygun yapıda ve sözleşme veya taahhütnamede belirlenen sayıda palamar botunu ve palamar botu personelini sağlaması, römorkörcülük ve palamar hizmetlerinde çalışan personelin iaşe ve ibatelerinin sağlanacağı bir kara istasyonu temin etmeleri gerekir.

(20) Kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti verenler, kötü hava koşullarında veya acil durumlarda limanda veya bölgesel hizmet sahasında gemilerin ivedilikle limandan çıkarılmasına ilişkin gerekli planlamayı önceden yapmak ve liman başkanlığına sunmak zorundadır.

Denetim

MADDE 25– (1) İdare ve/veya liman başkanlıkları, tüm kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenleri bu Yönetmelik hükümlerine, sözleşmelerine veya taahhütlerine uygun hareket edip etmedikleri veya izin belgesi alma şartlarının devam edip etmediği hususunda meri mevzuat kapsamında planlı veya İdarece gerekli görülen hallerde plansız denetleme yetkisine sahiptir.

(2) Planlı denetim, iki yıldan fazla olmayan periyotlar halinde; bölgesel hizmet sahalarında İdare ve liman başkanlığı, diğerleri için ise İdare veya liman başkanlığı personelinden oluşan en az 3 kişilik heyet tarafından gerçekleştirilir.

 (3) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler, ilgili mevzuata göre tutmaya mecbur olduğu ticarî ve kanunî defterlerini, hizmet sözleşmelerini, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri kapsamında yazdığı ve teslim aldığı mektup, ordino, faks, elektronik posta ve benzeri belgeler ile düzenlediği fatura, elektronik fatura, makbuz ve masraflarına ilişkin belgelerin asıllarını ve örneklerini, özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydı ile en az 5 yıl süreyle muhafaza etmeye ve talep edildiği takdirde İdareye ibraz etmek üzere hazır bulundurmak zorundadır.

İdari para cezaları

MADDE 26 – (1) İdare, hizmet verenlere;

1. 24 üncü maddenin;

1) İkinci, sekizinci, onsekizinci fıkrasına aykırı davranılması durumunda iki yüz bin Türk Lirası,

2) Üçüncü ve yedinci fıkrasına aykırı hareket edilmesi durumunda beş yüz bin Türk Lirası,

3)  Dördüncü, dokuzuncu, onbeşinci, onaltıncı, onyedinci, ondokuzuncu ve yirminci fıkrasına aykırı hareket edilmesi durumunda yüz bin Türk Lirası,

4) Beşinci ve onuncu fıkrasına aykırı davranılması durumunda bir milyon Türk Lirası,

5) Altıncı fıkrasına aykırı davranılması durumunda dört yüz bin Türk Lirası,

6) Onbirinci fıkrasına aykırı davranılması durumunda altı yüz bin Türk Lirası, 

7) Onikinci ve onüçüncü fıkrasına aykırı davranılması durumunda üç yüz bin Türk Lirası,

• İdare veya liman başkanlığı tarafından mevzuat kapsamında verilen yazılı talimatlara kasıtlı olarak uyulmaması durumunda bir milyon Türk Lirasından iki milyon Türk Lirasına kadar,
• Mücbir sebepler hariç olmak üzere yetkili olunan hizmet sahasında ya da liman tesisinde kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinin verilmemesi durumunda bir milyon Türk Lirası,
• Mücbir sebepler dışında, İdare tarafından belirlenmiş kılavuz kaptan alma/bırakma yerinden farklı bir mevkide kılavuz kaptan alınması ya da bırakılması durumunda beş yüz bin Türk Lirası,
• Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verilmediği halde hizmet verilmiş gibi fatura düzenlenmesi durumunda bir milyon Türk Lirası,
• 25 inci madde uyarınca yapılan denetim neticesinde gerekli görülen durumlarda yüz bin Türk Lirasından iki milyon Türk Lirasına kadar,

idari para cezası uygular.

(2) İkinci bölüm uyarınca kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti veren işleticilerin sözleşmelerinde yer alan ceza koşulu veya uyarma, geçici faaliyet durdurma gibi koşulların uygulanması bu maddede yer alan idari para cezalarının uygulanmasına engel olmaz.

(3) Bu madde uyarınca idari para cezası uygulanmasına neden olan ihlalin bir yıl içerisinde tekrarlanması halinde her tekrar için idari para cezası artırımlı olarak uygulanır. Ancak her halükârda uygulanan idari para cezası Kanunla belirlenen üst limiti geçemez. Bir yıl, ilk idari para cezasının uygulandığı tarihten itibaren hesaplanır.

(4) Bu Yönetmelik ile düzenlenen idari yaptırımlar İdare veya liman başkanlığınca verilir.

(5) Bu madde kapsamında belirtilen meblağlar her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrası uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılır.

Yetkilerin iptali

MADDE 27- (1) İkinci bölüm hükümleri uyarınca kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti veren işleticilerin yetkilerinin iptali hakkında ilgili sözleşme hükümleri ile 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

(2) Üçüncü bölüm hükümleri uyarınca kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmet verenlerin hizmet izin belgesi;

1. Talep etmesi,
2. Liman tesisi işletmecisinin veya hizmet alınan kuruluşun iflas etmesi,
3. Liman tesisi işletme hakkının devredilmesi, liman tesisi işletme süresinin sona ermesi ve yenilenmemesi veya süresinden önce liman işletme hakkının feshedilmesi,
4. 20 nci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca verilen süre içerisinde gerekli şartların yerine getirilmemesi, 21 inci madde uyarınca İdareye verilen taahhütnamede yer alan asgari gerekliliklerin kaybedilmesi ve verilen süre içinde tamamlanmaması veya aynı maddenin üçüncü fıkrası uyarınca yeni taahhütnamenin imzalanmaması yahut süresi içinde yeni taahhütname şartlarının yerine getirilmemesi,
5. 23 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca verilen süre içerisinde gerekli şartların sağlanmaması,
6. Hizmet izni verilmesini müteakip, hizmetlerin gerektiği şekilde yürütülmediğinin tespiti halinde yazılı ihtarda bulunulmasına rağmen verilen sürenin sonunda hizmette aksaklığın devam ettiğinin tespit edilmesi,

hallerinde iptal edilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Görevlendirme

MADDE 28–  (1) Herhangi bir bölgesel hizmet sahasında veya liman tesisinde, kılavuzluk veya römorkörcülük hizmetlerinin yürütülmesine yönelik talep olmaması veya sunulan hizmetin süresinden önce herhangi bir nedenle sona ermesi veya iptal edilmesi yahut mücbir sebep durumunun gerçekleşmesi halinde; İdare bizzat veya ihale ile hizmet alımı yöntemiyle verebileceği gibi geçici olarak yeterli hizmet verebilecek şartları haiz mevcut kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti veren kamu kurum ve kuruluşlarını veya gerçek ve tüzel kişileri, kamu yararı amacıyla sınırlı olmak üzere, kapasite ve coğrafi yakınlık gibi hususları gözeterek makul bir süre için görevlendirebilir.

(2) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenlerin 18 inci maddenin ikinci fıkrası, 23 üncü maddenin ikinci ve üçüncü fıkrası veya 24 üncü maddenin altıncı fıkrasında belirtilen nedenlerle yahut diğer bir nedenle geçici olarak hizmet verememesi/vermemesi halinde hizmetlerin aksamaması için görevlendirme dahil olmak üzere İdare her türlü önlemi alabilir veya geçici düzenleme yapabilir.

Etap seyri

MADDE 29 – (1) Körfez, koy, boğaz ve kanal gibi deniz trafiğinin yoğun olduğu dar ve riskli deniz alanlarında, seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliğini artırmaya yönelik olarak İdare kılavuz kaptan ile etap seyri uygulaması belirleyebilir.

(2) İzmit Körfezi’nde verilecek etap seyri hizmeti, geminin yanaşacağı/kalkış yaptığı liman tesisinin bulunduğu bölgede hizmet veren kılavuzluk hizmetlerinin işleticisi tarafından, iki nokta arasında yapılacak kılavuzlu seyir ile demir atma hizmetleri geminin kalkış yaptığı liman tesisinin bulunduğu bölgede hizmet veren kılavuzluk hizmetlerinin işleticisi tarafından verilir. Demir alma hizmeti ise geminin demirden kalkıp yanaşacağı liman tesisinin bulunduğu bölgede hizmet veren kılavuzluk hizmetlerinin işleticisi tarafından verilir.

Palamar hizmetleri

MADDE 30 – (1) Palamar hizmetleri, römorkörcülük hizmetlerinin mütemmim cüzü bir hizmet olarak farklı bir düzenleme veya kazanılmış bir hak bulunmaması halinde römorkörcülük hizmeti verenler tarafından verilir. Ancak bölgesel hizmet sahaları dışında kalan deniz alanlarındaki liman tesislerinde sadece palamar hizmeti verilmesine ilişkin talep olması durumunda, o tesisin koşulları göz önünde bulundurularak İdarece farklı düzenlemeler yapılabilir.

Barınma

MADDE 32- (1) Bir bölgesel hizmet sahasında kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti veren işleticinin hizmeti gereği bünyesinde bulunan deniz vasıtaları ve bunların personeline yönelik olarak, yetkili olduğu bölgesel hizmet sahasındaki liman, iskele, dolfen, şamandıra gibi liman tesislerinin bağlama, barınma, su ve elektrik ikmal imkânları ve diğer hizmetlerinden, İdarenin belirlediği koşullar çerçevesinde ve süre zarfında olması kaydıyla, liman tesisinin uygun göreceği şekilde ve yürürlükteki resmi tarifeler kapsamında yararlanabilir. İdare gerekli gördüğü hallerde bu uygulamaya yönelik resen düzenleme yapabilir.

Ödemelerin takibi

MADDE 31- (1) 24 üncü maddenin on ikinci fıkrası uyarınca ödenmesi gereken payın tam ve doğru olarak ödenip ödenmediği, Döner Sermaye İşletmesi Daire Başkanlığı tarafından aylık olarak takip edilir; Bakanlık, gerekli gördüğü durumlarda, Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri tarafından da denetim yapılmasını talep edebilir.

Yürürlükten kaldırılan mevzuat

MADDE 32- (1) 8/1/2020 tarihli ve 31002 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce 19 uncu madde kapsamında hizmet veren liman tesis işletmecileri, Yönetmeliğin yürürlüğe girmesini müteakip altı ay içinde hizmet izin belgesi almak için İdareye başvuru yapar.

(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce bölgesel hizmet sahalarında yetkilendirilmiş veya görevlendirilmiş hizmet izin sahipleri, yetkilendirildikleri veya görevlendirildikleri şartları korumak kaydıyla bu Yönetmelikte belirtilen ihalelerin sonuçlanması ve işletici tarafından hizmete başlanmasına kadar hizmet vermeye devam edebilir.  

(3) Bu Yönetmelik yayımlandığı tarihte kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler hizmetleri sona erene kadar 618 sayılı Kanun hükümleri uyarınca belirlenen payları kesintisiz olarak ödemeye devam ederler.

(4) Bu Yönetmelik yayımlandığı tarihte kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verenler, bu madde uyarınca hizmet verdiği süre boyunca Yönetmeliğin yasaklar, yükümlülükler, denetim, idari para cezaları ve yetkilerin iptali hükümlerine tabidir. 24 üncü maddenin 10 uncu fıkrasına aykırı hareket edenlerin yetkileri doğrudan iptal edilir ve 28 inci madde uygulanır.

Yürürlük

MADDE 33- (1) Bu Yönetmelik, yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 34- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.