Sektör temsilcileri yeni yatırım için frene basmış halde. Üstelik pazarın nereye gittiğini ve gideceğini de tahmin edemiyorlar. Ortak görüş ise belirsizliğin devam edeceği yönünde. Krizi hafifletmek içinse yeni ve niş alanlara yönelinmesi öneriliyor
Suay Umut-Dünya Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı:
Beklenti 2008’den önceki gibi değil
Tanker piyasası konusunda 2012 beklentilerini aktaran Dünya Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı Suay Umut, “Tankerde 2012’de birşey beklemeyin. Hemen hemen aynı durumda gidecek. Ama order’lar devam etmezse 2012’den sonra bir değişiklik başlayacak. Order’ların devam etmesi de global ticarete bağlı. Herkes fiyatlar düşük diye “gemi alırsak ileride imkan çıkacak” diyerek gemi siparişi ediyor. Gözü kapalı birçok insan aynı şeyi yapıyor. Eğer order’lar yapılmazsa 2013’ten itibaren tankerde pozitif gelişme olacaktır ama beklenti 2008’den evvelki gibi değil” dedi.
Sektörün eski parlak günlerine kavuşması için dünya ekonomisinin düzelmesi gerektiğini vurgulayan Umut “Şu anda dünya ekonomisinin nereye gideceğini hiç kimse söyleyemiyor. Türkiye’nin durumu iyi gözüküyor ancak beraber vergileri artırmaları dolayısıyla da bir takım kontrollere gidiyorlar. Bunu yapmaları lazım ama dünya ekonomisi bu kadar kötü giderse, Ortadoğu, Amerika, Avrupa kötü gitmeye devam ederse biz de mal satamayız. Mal satamadığımız takdirde herşey elimizde kalır. Dolayısıyla bir kazancımız olmaz ve biz de kötüye gitmeye başlarız.”
Şadan Kaptanoğlu-Kaptanoğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı:
‘Bekle gör politikası uygulamak lazım’
Kaptanoğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Şadan Kaptanoğlu denizcilik sektörünün Türk ekonomisindeki büyümeden payda alamayışının en büyük nedenlerinden birinin Türkiye’de her ne kadar denizcilik çok destek görse de; taşımacılığın Türk gemileri ile yapılmadığını belirterek, “Direkt olarak uluslararası alanda farklı milletlerden armatörlerle rekabet edip bu arenada genel olarak kazanç sağlıyoruz. Bundan dolayı da uluslararası denizcilikte yaşanan kriz hepimizi etkiliyor” dedi. Dünyada finans krizi olarak başlayan sürecin denizcilikte arz talep dengesizliğine yol açtığını kaydeden Kaptanoğlu, “Bu dengesizliğin Özellikle Batı Dünyası’nda düzelmeyen ekonomik krizle beraber en az 2-3 yıl daha bu krizin süreceğini öngörüyoruz. Türk armatörü ve Türk insanı krizlere tahmin ettiğimizden çok daha fazla dayanıklıdır. Ama çok kan kaybedecektir” dedi. Yatırımlarını 2010 yılından itibaren bitirdiklerini kaydeden Kaptanoğlu, artık daha muhafazakâr bir şekilde yollarına devam edeceklerini dile getirdi. Geçen yıl ucuz gemi alanların bugün itibariyle gemi başı 10 milyon dolar zararda olduklarını vurgulayan Kaptanoğlu, “Dolayısıyla bu noktada bekle gör politikası uygulamak lazım. Dünyada arz talebin de düzene girmesi için Uzakdoğu’daki gemi siparişlerinin azalması ve hurdaya giden gemilerin de artması gerekiyor” dedi.
Kerem Kiper-Bureau Veritas Türkiye ve Hazar Ülkeleri Genel Müdürü:
‘Üç kelimeden biri belirsizlik’
Türkiye’nin özellikle leading, driving tarafında üstünlüğünü kaybetme noktasında olduğunu belirten Kerem Kiper, “Kapasite yüzde 100’lerden yüzde 20’lere, yüzde 10’lara düşmüş durumda. Spesifik tip gemiler geliyor ve bundan sonra sanki biraz daha özel projelerle devam edeceğiz. Avrupalı kontaktlarımızdan birkaç örnek vermek gerekirse bazı offshore, ro-pax tipi gemilere ihtiyaç var. Bunlardan birkaç tane örnek yapabilmemiz lazım” dedi.
2011’i hedefleri doğrultusunda kapattıklarını kaydeden Kiper şunları kaydetti: 2012 ise yine bir belirsizlikler yılı. Özellikle yeni gemi inşaatında önümüzü görmek, oradan bir gelir veya bütçe tahmini, şirket üretimi açısından çok kolay değil. Ümitlerimiz var ama verilerimiz çok fazla değil.Yine eskiden de yaptığımız gibi değişik niş, spesifik marketlere yönelerek en azından gemi inşaatı tarafını yürütebiliriz. Öte yandan armatörlük tarafı aslında büyüdü. Yani gemi sayımız, kapasitemiz arttı. Bureau Veritas olarak bizim hem gemi sayımız da hem ise kapasitemiz arttı. Ama gemilerimiz verimli veya ekonomik olarak istendiği gibi çalıştırılamıyor. Dolayısıyla ticaret devam ediyor, gemilerimizin sayısı arttı fakat zorluklar da devam ediyor. Bu konuda da 2012 açısından market çok belirgin değil. Bugünlerde ikili sohbetlerde, uzmanların
açıklamalarında her üç kelimeden birisi “belirsizlik”.
