Nefesini tutmuş, ‘ABD Merkez Bankası FED faizleri nisanda mı artıracak, haziranda mı artıracak’ diye papatya falları açan küresel piyasaların imdadına FED Başkanı Janet Yellen yetişti
FED’in bazı eyalet başkanlarının ‘Nisan toplantısında faiz artırımı masada’ açıklamalarını yaptığı ve piyasaların bunu fiyatladığı bir ortam da 29 Mart akşamı FED Başkanı Yellen’in beklenmedik derecede aşırı ‘güvercin’ konuşması piyasalarda gerçek bir bahar havası esterdi. Öyle ki, Yellen’in konuşması ile FED’in bu yıl faiz artırımına gitmeyebileceği dahi konuşulmaya başlandı. Hal böyle olunca da ABD Doları, başta gelişmekte olan ülke para birimleri olmak üzere, bütün para birimleri karşısında değer kaybederken borsalarda alımlar hızlandı.
Dolarda 2.80-2.75 TL bandı konuşulmaya başlandı
Dolar içeride bir günde 2.87 TL’den 2.83 TL’nin altına sert bir iniş yaparken, diğer gelişmekte olan ülke paralarının kazancı da farklı olmadı. Dolarda gevşemenin sürmesi beklenirken, banka raporlarında kur tahminleri 2.80-2.75 TL bandına çekildi. Borsa İstanbul 83 bin puan sınırına dayanırken, Euro/dolar paritesi 1.13’e yükseldi. Ekonomistler, Yellen’in açıklamaları sonrasında oluşan tabloyu ‘gelişmekte olan ekonomiler açısından bulunmaz bir fırsat’ yorumuyla değerlendirdiler. Çünkü Yellen’in bu açıklamaları, Avrupa Merkez Bankası’nın para musluklarını sonuna kadar açmasının ardından, FED’in de ‘çorbada tuzu olacak’ anlamına geliyor. Peki Yellen’in konuşmasının şifreleri neydi? New York Ekonomi Kulübü etkinliklerinde konuşan Yellen, faiz artırımlarında oldukça temkinli bir şekilde ilerlenmesi gerektiğine işaret ederken artan küresel ekonomik riskin üzerine basa basa vurgu yaptı. Yellen o kadar güvercin bir tavırla konuştu ki, FED’in 2016 yılında faizleri artıramayabileceği ihtimali de dillendirilmeye başlandı. Yellen’in, gerekli görülmesi durumunda daha önce uygulanan araçların da uygulanabileceğine vurgu yapması, konuşmasının dozunu daha da yumuşattı. Böyle olunca da piyasalara kuvvetli bir riske hücum havası geldi. HSBC Hazine Grup Başkanı Fatih Keresteci yazdığı raporunda, “Yellen’in bu derece güvercin tonda bir beyanat vereceğini kimse tahmin etmiyordu” yorumunda bulundu.
Peki bu gelişmeler Türkiye’ye nasıl yansır? Uzmanlara göre, son dönemde deneyimlediğimiz üzere, Türk mali piyasalarındaki temel belirleyici unsurun küresel risk iştahının seyri. İç kaynaklı gelişmeler hangi yönde olursa olsun, küresel risk iştahı canlıysa Türk mali piyasalarının iyimser bir seyir kaydettiğini son dönemde defalarca kez test etme imkanımız olduğunu belirten uzmanlar, şu an içerideki görünüm de pek olumsuz olmadığının altını çiziyor. Açıkçası rakamlar da bu görüşü teyit ediyor. Cari işlemler açığı 12 aylık kümülatif bazda 30 milyar doların da altına iniyor; ekonomik büyüme fena gitmiyor ve 2015 yılı GSYH büyümesinin yüzde 4 civarında olması bekleniyor. Öte yandan Türkiye’nin bütçe dinamikleri birçok büyük ekonomiyi kıskandıracak derecede olumlu. Bu cesaret verici makro ekonomik veri setine bir de yıllık bazda yüzde 7’li seviyelere gerilemesi beklenen TÜFE enflasyonu eklenecek. Uzmanlar, bu ortamda Türk mali piyasalarının olumsuz olmasını beklemek için fazla karamsar olmak gerektiğini belirtiyor.
